Sosnowiec

Dzielnica Stary Sosnowiec w moim obiektywie



Stary Sosnowiec - pierwsze informacje o osadnictwie na terenie obecnego Starego Sosnowca pochodzą z XVIII wieku. Dotyczą one niewielkiej osady młyńskiej nad Brynicą, leżącej na gruntach pogońskich. Określająca ją nazwa "Sosnowietz" pojawiła się na wydanej w 1736 roku mapie Księstwa Raciborskiego. Z czasem rozwinął się tutaj folwark należący do gminy Gzichów. W 1864 roku wieś usamodzielniła się od Pogoni, a w latach 70. XIX wieku nastąpił jej podział na Sosnowiec, zwany również Nowym Sosnowcem (okolice dworca kolejowego o charakterze miejskim) i Stary Sosnowiec (północna część miejscowości z przewagą budownictwa wiejskiego).
Wstępne połączenie obu wsi nastąpiło w 1900 roku, kiedy utworzono nadsołectwo sosnowieckie, w skład którego weszła również Pogoń. Ostatnim sołtysem Starego Sosnowca był Jan Mosur. W okresie industrializacji Stary Sosnowiec pozostał osadą o charakterze wiejskim. Jedynym zakładem przemysłowym na tym terenie była fabryka nawozów sztucznych zwana popularnie "Kościarnią", wybudowana w 1853 roku przez Ignacego Niewiadomskiego. W 1894 roku zakład ten został unieruchomiony (ostatnim jego właścicielem był Paul Lamprecht), a zabudowania fabryczne przerobiono na domy mieszkalne. Dopiero na początku XX wieku powstały na Starym Sosnowcu inne zakłady (m.in. fabryka armatur i odlewnia brązów Stanisława Kraupego). Główna droga miejscowości zwana "Milowicką" nosiła następnie nazwę Starososnowieckiej (obecnie J. Piłsudskiego). W okresie okupacji na Starym Sosnowcu, w rejonie ulicy Ciasnej hitlerowcy utworzyli tzw. małe getto. Stary Sosnowiec, który należał do gminy Gzichów, wszedł wraz z innymi dzielnicami w skład Sosnowca jako miasta w roku 1902. Od lat 70-tych w Starym Sosnowcu zaczęły powstawać osiedla blokowe, które są charakterystyczne dla dzisiejszego krajobrazu dzielnicy. Znajdują się tutaj także egzotarium, teren rekreacyjny Stawiki oraz piłkarski stadion ludowy.

Źródło:
1. Jan Przemsza-Zieliński "Sosnowiec znany i... nieznany" (1992), Sowa-Press, Ekspres Zagłębiowski
2. Marian Kantor-Mirski "Z przeszłości Zagłębia Dąbrowskiego i okolicy" (1931-32)